حتماً در خصوص ویلاهای ضد زلزله اطلاعاتی دارید و یا چیزهایی در این خصوص شنیده اید. خرید یکی از این ویلاها در یک منطقه خوش آب و هوای کشور عزیزمان ایران، می تواند اتفاقی مطلوب برای هر کس محسوب گردد؛ خصوصاً مطلوبیت این موضوع هنگامی تشدید می شود که اصول مربوط به ضد زلزله سازی بنا نیز در خصوص ویلای مذکور پیاده سازی شده باشد. واقعیت انکار ناپذیر این است که کشور ما بر روی گسل های زلزله خیز متعددی واقع شده است و خطر بروز زمین لرزه، همیشه در کمین سازه های گوناگون قرار دارد. بر همین اساس دور اندیشی در ساخت و ساز چنین حکم می کند که اگر به دنبال تأمین امنیت و پایداری سازه های ویلایی هستیم، می بایست اصول مربوط به ویلاهای ضد زلزله را شناسایی نموده و به درستی از آنها استفاده نماییم. این مقاله با هدف آشنا سازی مخاطب با مفاهیم اولیه مقاوم سازی ساختمان در برابر زلزله نوشته شده و بطور خاص، بر روی ویلاهای ضد زلزله تمرکز دارد. با ما همراه باشید.
ویلاهای ضد زلزله را چگونه می سازند؟
به طور کلی یک سری اصول از پیش تعریف شده وجود دارد که درستی آنها علاوه بر انجام محاسبات عددی، به صورت تجربی نیز در عمل به اثبات رسیده است که به ایمن سازی کلی سازه کمک خواهند نمود. برخی از این نکات، تمهیداتی است که پیش از اقدام به ساخت ویلا می بایست مد نظر قرار گیرند؛ اما پاره ای دیگر از موارد دخیل در مقاوم سازی ساختمان نسبت به زلزله، می بایست در حین فرآیند ساخت به اجرا گذاشته شوند.
ویلاهای ضد زلزله جز ویلاهای لوکس محسوب میشود که در آن علاوه بر مقاومت ساختمانی به دکوراسیون و … نیز توجه ویژه میشود. برای مثال سیستم صوتی ویلا، استخر ویلا، درختکاری و …. نیز مورد توجه ویژه است که میتواند تاثیر بسیار زیادی بر روی قیمت و حس آرامش آن داشته باشد.
دسته بندی ساختمان ها از منظر اهمیت ضد زلزله سازی
اگر چه حفاظت از عموم ساختمان ها در برابر زلزله لازم است، برخی ساختمان ها هستند که از اولویت حفاظتی بالاتری نسبت به دیگر بناها برخوردار هستند. با مطالعه این بخش تا انتها می توان جایگاه ویلاهای ضد زلزله در آیین نامه مقاوم سازی بناها را بهتر درک نمود و اقدامات لازم برای بالا بردن استحکام این سازه ها را شناسایی نمود. در ویرایش چهارم از آیین نامه طراحی ساختمان ها در برابر زلزله، ساختمان ها را بر اساس حسب نوع کاربری و میزان آسیب رسانی ناشی از خرابی احتمالی آنها در اثر زلزله، به چهار دسته تقسیم نموده اند که بدین شرح است:
1- ساختمان های ضروری
این گروه شامل ساختمان هایی است که قابل استفاده بودن آنها پس از وقوع زلزله ، از اهمیت بالایی برخوردار است و بروز هر گونه وقفه در بهره برداری از آنها، بطور غیر مستقیم موجب افزایش تلفات و خسارات می شود. بیمارستان ها و درمانگاه ها، مراکز آتشنشانی، تأسیسات آبرسانی، نیروگاه ها و تأسیسات برق رسانی، برج های مراقبت فرودگاه ها، مراکز مخابرات و رادیو و تلویزیون، تأسیسات نظامی و انتظامی و مواردی از این دست را می توان در ذیل این گروه طبقه بندی نمود. هدف آن است که با رعایت کامل آیین نامه، تقریباً هیچ گونه تغییری در مقاومت و سختی اجزای سازه رخ ندهد و بلافاصله پس از اتمام وضعیت قرمز زلزله، بطور کامل قابل بهره برداری باشند.
2- ساختمان های خطر زا
این گروه شامل بناها، ساختمان ها و آن دسته از تأسیسات می گردد که خرابی آنها موجب انتشار گسترده مواد سمی و مضر می گردد و در میان مدت و درازمدت، برای محیط زیست صدمه آفرین هستند. به عنوان یک مثال کوچک می توان کارخانجات پتروشیمی یا تولید کنندگان مواد شیمیایی خاص را مورد اشاره قرار داد. نوع دیگر از سازه های این دسته آنهایی هستند که خرابی آنها حمل بر از دست رفتن ثروت ملی می گردد؛ موزه ها و کتابخانه ها و مراکز ثبت اسناد از این دسته هستند. هدف از اجرای دقیق آیین نامه در خصوص این ساختمان ها آن است که در اثر بروز زلزله، آسیب عمده نبینند و در مدت زمان کوتاهی، قابل مرمت و بهره برداری مجدد باشند.
3- ساختمان های با اهمیت متوسط
این گروه از ساختمان ها در واقع تمام ساختمان های مشمول در این آیین نامه، به جز ساختمان هایی که در سه گروه دیگر ذکر شده اند را شامل می شوند. مواردی نظیر منازل مسکونی، ساختمان های اداری، مجتمع های تجاری و هتل ها را شامل می شود که سازه هایی نظیر پارکینگ های چند طبقه، کارگاه ها، انبارها و ساختمان های صنعتی را نیز می توان در ذیل این دسته جای داد. هدف از اقدامات ضد زلزله سازی بناهای قرار گرفته در این گروه آن است که آسیب عمده ای متوجه سازه نشود و تلفات جانی در آنها به حداقل میزان ممکن برسد.
بر اساس آیین نامه مقاوم سازی سازه ها در برابر زمین لرزه، ویلاهای ضد زلزله در گروه سوم جای خواهند گرفت.
4- ساختمان های با اهمیت کم
چنانچه ساختمانی باشد که خسارت مالی ناشی از خرابی آن نسبتاً کم باشد و احتمال اینکه شاهد تلفات جانی انسان ها در آن باشیم بسیار ناچیز باشد، ساختمان مذکور را در این گروه دسته بندی می کنند. انبارهای کشاورزی، سالن های نگهداری دام و مواردی از این دست، مثال هایی از این گروه قلمداد می شوند. ضمناً ساختمان های موقتی که کمتر از دو سال از مدت بهره برداری آنها می گذرد نیز طبق آیین نامه، در ذیل این دسته قرار می گیرند. بدیهی است اهمیت سوله ضد زلزله به دلیل ارتباط مستقیم با جان انسان ها، به مراتب بالاتر از این دسته است و نیازمند ضریب بالاتری از توجه و ملاحظه می باشد.
ویلاهای ضد زلزله به روایت توان فلز پایا (تک فریم)
شرکت توان فلز پایا با تکیه بر سابقه درخشان و طولانی مدت در عرصه ساخت سازه های فولادی، نامی آشنا برای فعالان این صنعت به شمار می آید. یکی از شاخه های تخصصی فعالیت این شرکت، ساخت و تجهیز ویلاهای ضد زلزله در سراسر کشور است که با استفاده از بهترین متریال و روش معماری و ساخت نوین، استقامت بالایی را حتی در برابر زمین لرزه های شدید برای سازه تأمین می نماید. کشور ما جزو مناطق پر ریسک و زلزله خیز جهان قلمداد می شود و این موضوع، ضرورت احتیاط در این خصوص را بالا می برد. تا کنون قریب به بیش از 300 گسل فعال در سراسر کشور شناسایی شده است که عدد قابل تأملی است. آماری جهانی نشان می دهد که از سال 1900 میلادی تا کنون، بیش از 30 هزار زمین لرزه با شدت های گوناگون در خاک ایران ثبت و ضبط شده است. نظر به رشدی که در ساخت ویلاها و بناهای تفریحی و تفرج گاهی در سالهای اخیر شکل گرفته است، حرکت به سمت توسعه ویلاهای ضد زلزله یک ضرورت غیر قابل انکار است.